Каханне ў рамане У. Караткевіча Каласы пад сярпом тваім

Раман Уладзіміра Караткевіча «Каласы пад сярпом тваім» — адзін з буйных твораў сучаснай літаратуры і, на маю думку, адзін з самых цікавых. Галоўнай дзей-най асобай гэтай кнігі з'яўляецца Алесь Загорскі — сын князя Юрыя Загорскага. У пачатку рамана мы знаёмімся з малым дванаццацігадовым хлапчуком, і, паступова чытаючы далей, з яго жыццём да таго часу, пакуль ён не становіцца сапраўдным мужчынам. Што ж здарылася за гэты час? Якія змены адбыліся ў жыцці і характары Алеся? Пра ўсё гэта можна даведацца са старонак кнігі. А я звярну ўвагу на тое, чаму пісьменнік адвёў значную частку рамана каханню, асабліва ка-ханню Алеся Загорскага і Міхаліны Раўбіч. Першая сустрэча хлопчыка і дзяўчынкі адбылася ў хаце Алеся ў час яго пострыгу. Ужо тады ў сэрца Але-ся запала маленькая, прыгожая дзяўчынка з вост-ранькім языком, з худзенькімі, як пруцікі, ручкамі. Увесь той вечар яны былі разам: танчылі, гулялі, раз-маўлялі... Пакляліся адно аднаму, што назаўсёды бу-дуць братам і сястрою. Калі развітваліся, Майка на-ват падаравала Алесю медальён са сваімі прыгожымі валасамі. Пазней яны сустракаліся на каляды, а по-тым абодва вучыліся і доўга не бачыліся. I вось пер-шы ў жыцці Майкі і Алеся баль, на які Майка збірала-ся вельмі старанна. Цяпер Уладзімір Караткевіч паказвае нам не дзяцей, а дарослых людзей. Майка — сапраўдная дзяўчына, а Алесь — юнак. Яны, як заўсё-ды, былі разам, але на першы погляд магло падацца, што Майка яго не кахае, бо яна ўсё рабіла для таго, каб прымусіць Алеся злаваць і крыўдзіцца. Але яна па-сапраўднаму яго кахала. Ды і як такога хлопца мож-на было не кахаць? Прыгожы, добра выхаваны, пава-жае дарослых, шануе сваю радзіму... Чым не ідэал?Таму і было ў Міхаліны шмат саперніц: Ядзенька, Сабіна, потым Гелена. Але Алесь аддаваў перавагу толькі Майцы. Тое лета было для іх летам шчасця. Яны шмат былі разам, ездзілі адно да аднаго ў госці. Але іх каханне з-за непаразумення ледзь-ледзь не за-гінула. Справа ў тым, што па маёнтку

папаўзлі пра Алеся плёткі. Майка гэтым плёткам паверыла і заба-раніла Алесю прыходзіць да яе. Хіба ж, калі сапраўды кахаеш, можна верыць хлусні? Безумоўна, не. А вось дзяўчына паверыла, і гэта вера плёткам ледзь не ста-ла самай вялікай памылкай у яе жыцці. Пасля ўсяго Міхаліна вырашыла выходзіць замуж за другога, які яе вельмі кахаў, не думаючы пра тое, ці кахае яго яна. А Алесь пачаў болын займацца гаспадаркай, каб за-быцца на ўсё. I вось тут, я думаю, адбываецца немагчы-мае: Алеся спакушае другая. Безумоўна, тая другая, Гелена, яму падабалася, але яна была за яго старэйшая, з болыным вопытам жыцця, ужо жанчына, а ён жа яшчэ юнак... Нечакана для абоіх Гелена зацяжарала. Здавалася б, усё: Алесь павінен будзе з ёй ажаніцца. Але Гасподзь убачыў, каго на самай справе кахае Алесь, і не дапусціў таго, каб ён быў з Геленай. Гелена сама пайшла да Майкі і прымусіла тую не злаваць на Але-ся, а ісці да яго і прасіць прабачэння, бо потым такога выпадку можа і не быць: Алесь ад'язджае надоўга. Майка так і зрабіла — пайшла да Алеся, яны паміры-ліся, і можна Гелене падзякаваць за яе добры ўчынак. Безумоўна, Гелену шкада, бо яна засталася адна з дваімі дзецьмі і, мабыць, хацела, каб Алесь быў разам з імі, але разабралася, каго ж кахае хлопец. Алесь дараваў Майцы, але яны па-ранейшаму не маглі адкрыта сустракацца. У гэты час бацька Міха-ліны вырашае, што вяселле дачкі з Хаданскім адбу-дзецца ў самым хуткім часе. Тут Алесь дзейнічае як сапраўдны мужчына: крадзе каханую і вянчаецца з ёй. Вось і ўсё, скончыліся іх пакуты, ужо ніхто і нішто не парушыць іх шчасце: ні Яраш Раўбіч, ні дуэль паміж Алесем і Франсам Раўбічам. Бясспрэчна, у жыцці будзе шмат іншых праблем, але Алесь і Майка кахаюць адно аднаго, а гэта — самае вялікае шчасце. Каханне дапаможа ім перанесці ўсё цяжкасці жыцця, бо маладыя людзі знайшлі ў сабе сілы перамагчы ўсялякія спакусы лёсу і застацца ра-зам, каб яшчэ раз даказаць усяму свету: ёсць яно на зямлі, каханне! Ёсць!